1. Cù lao Ông Chưởng ở đâu
Cù lao Ông Chưởng (còn được gọi với cái tên là Rạch Ông Chưởng) – tên một địa danh dân gian bao gồm phần lớn diện tích của huyện Chợ Mới tỉnh An Giang, nằm trên con rạch cùng tên. Rạch Ông Chưởng là nơi tiếp giáp sông Vàm Nao, rạch uốn khúc, chảy theo hướng Đông Bắc-Tây Nam, dài 23km. Rạch lấy nước sông Tiền ở đầu thị trấn Chợ Mới qua 6 xã: Long Điền A, Long Điền B, Long Kiến, xã Kiến An, Kiến Thành và Long Giang, rồi đổ nước vào sông Hậu tại đỉnh cua cong của cù lao Mỹ Hòa Hưng (TP. Long Xuyên).
2. Lịch sử hình thành cù lao Ông Chưởng
Cù lao Ông Chưởng gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của huyện Chợ Mới ngày nay. Đây là vùng đất được khai phá đầu tiên trong tỉnh An Giang. Năm Canh Thìn – 1700, tháng 4, sau khi đánh dẹp loạn Nặc Thu, trên đường trở về Gia Định, Nguyễn Hữu Cảnh dừng chân ở Châu Sao Mộc (nay là cù lao Ông Chưởng), mở ra cơ hội cho lưu dân người Việt khai phá, định cư, lập làng, tiến tới xác lập chủ quyền trên thực tế ở vùng đất này.
Trước đây, rạch Ông Chưởng được người xưa gọi là rạch Cây Sao bởi chảy cạnh bên cồn Cây Sao. Đến khi Khâm sai Chưởng binh lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh đến khai thác vùng đất này vào khoảng năm 1700 và có công dẹp yên Cao Miên, người dân nhớ công đức mà lập miếu thờ và đổi tên là rạch Ông Chưởng.
Đứng trên cầu Ông Chưởng, có thể quan sát một phần rạch Ông Chưởng uốn mình, len lỏi vào từng thớ đất, mang dòng nước ngọt đầy ắp phù sa vào các kênh, rạch nhỏ hơn. Với đê bao khép kín, từ năm 2000 nông dân Chợ Mới đã làm lúa 3 vụ.
Ngoài ra, còn có vùng đất Kiến An nổi tiếng trồng nhiều loại rau màu, không những cung cấp nhu cầu tại địa phương mà còn chuyển đi các vùng lân cận. Từ xa xưa cù lao Ông Chưởng nổi tiếng khắp Nam kỳ lục tỉnh với một số nghề thủ công, đó là nghề vẽ tranh kiếng và nghề mộc.
Men theo bờ sông Tiền, du khách có thể ghé thăm làng nghề mộc chợ Thủ. Được mệnh danh là “Đệ nhất nghề mộc và chạm khắc gỗ vùng Tây Nam bộ”, làng mộc Chợ Thủ đã tồn tại và phát triển hơn 200 năm với những sản phẩm vang danh, được người tiêu dùng gần xa ưa chuộng.
3. Cù lao Ông Chưởng ngày nay
Nếu đi từ trung tâm huyện Chợ Mới, cặp rạch Ông Chưởng, men theo Tỉnh lộ 946 sẽ đến ấp Long Tân (xã Long Điền B) – ngôi làng nổi tiếng bao đời với nghề tranh kiếng.
Tranh kiếng nghĩa là vẽ trên tấm kính thành bức tranh với đủ màu sắc, thể loại như tranh núi non, rồng phụng hoặc cảnh làng quê, tranh thờ tiên, đức Phật… Những bức tranh do các nghệ nhân sáng tạo ra không chỉ là nghệ thuật, mà còn là những tình cảm thân thương đối với quê hương, đất nước, là sự tôn kính đạo hiếu, lễ nghĩa truyền thống đã để lại. Dù là tranh vẽ bằng tay hay tranh kéo lụa, các nghệ nhân luôn mong muốn mang tâm tình của người dân cù lao Ông Chưởng đi khắp mọi miền đất nước.
Vùng đất cù lao Ông Chưởng không chỉ nổi tiếng với những làng nghề, mà với sự cần cù, nông dân còn trồng các loại lúa, rau củ, cây ăn trái. Mô hình trồng dâu của người dân tại ấp Mỹ Thuận (thị trấn Mỹ Luông) vừa mang lại giá trị kinh tế, vừa là một địa điểm “check-in” cho giới trẻ có những giây phút “sống ảo” hấp dẫn.
Những cánh đồng xanh mướt, ao sen dọc 2 bên tuyến Tỉnh lộ 944 (đường đi kênh Cựu Hội), tham quan vườn táo, vườn bưởi da xanh ruột hồng tại xã Hòa An. Cầu Mỹ Luông – Tấn Mỹ đã nối liền 2 bờ cù lao Ông Chưởng và cù lao Giêng, tạo điều kiện cho du khách ngắm nhìn toàn cảnh vùng sông nước, với những mảng màu xanh thẳm của lục bình trôi, thấp thoáng là những nhà bè nuôi cá trên sông.
Có dịp du lịch An Giang, khám phá cù lao Ông Chưởng chắc hẳn mọi người sẽ có cảm giác yên bình thư thái, mang đậm dấu ấn của vùng sông nước. Cùng với phong cảnh đẹp, vườn cây ăn trái sum suê, di tích lịch sử được lưu giữ bao đời, những làng nghề truyền thống được làm nên từ những con người tài hoa, cần cù và giản dị. Cù Lao Ông Chưởng thực sự là điểm đến thú vị.
