1. Vị trí chùa Núi Tà Cú
Chùa núi Tà Cú (người địa phương hay gọi đơn giản là chùa Núi) là một ngôi chùa tọa lạc trên núi Tà Cú ở độ cao hơn 400 m, thuộc thị trấn Thuận Nam, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận, gần quốc lộ 1A, cách Phan Thiết 28 km về phía Nam. Chùa này là một di tích lịch sử – văn hóa quốc gia của Việt Nam.
Chùa Núi được xây dựng ở một nơi quanh năm có cây xanh, suối chảy, chim vượn ở ngay cạnh chùa, do nhà sư Trần Hữu Đức trụ trì.
2. Lịch sử về ngôi chùa Núi Tà Cú
Vào giữa thế kỷ 19, nhà sư Trần Hữu Đức (1812-1887) pháp danh Thông Ân, pháp hiệu Hữu Đức từ Phú Yên vào Bình Thuận dựng một thảo am ở làng Kim Thạnh (Bàu Trâm) vừa tu hành vừa bốc thuốc. Ông đã từng tu hành và góp nhiều công sức chăm lo Phật sự ở nhiều chùa tại Bình Thuận như chùa Cổ Thạch, Linh Sơn (Tuy Phong), Phước Hưng (Phan Thiết) và một số chùa ở đảo Phú Quý.
Năm 1872, nhà sư lên núi Tà Cú tu hành trong một hang đá (sau này gọi là hang Tổ). Cho đến lúc mất, sư Hữu Đức không xuống núi nữa.
Lúc đương thời, nhà sư Hữu Đức là một thầy thuốc giỏi. Năm Tự Đức thứ 33 (1880), hoàng thái hậu bệnh nặng, chư thần tâu xin rước sư về giúp trị bệnh nhưng nhà sư từ chối, chỉ gởi người về triều. Bệnh hoàng thái hậu hết, vua Tự Đức mới ban cho tên chùa là Linh Sơn Trường Thọ và nhà sư là “Đại lão hòa thượng”.
Đến khi nhà sư Hữu Đức viên tịch (nhằm ngày 5 tháng 10 năm 1887 âm lịch) thì sư Tâm Hiền lập ngôi chùa mới ở phía dưới, sau này gọi là chùa Dưới hay chùa Long Đoàn và chùa Linh Sơn Trường Thọ là chùa Trên.
3. Khám phá quần thể chùa Núi Tà Cú và cảnh đẹp thiên nhiên ban tặng
Quần thể chùa Núi Tà Cú
Mẹ thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho quần thể chùa Núi Tà Cú – một trong những điểm du lịch Phan Thiết nổi tiếng những cảnh đẹp vô cùng thơ mộng và hùng vĩ. Quần thể chùa Núi Tà Cú nhìn từ trên cao là một tổng thể kiến trúc độc đáo bao gồm: cổng Tam Quan, điện thờ, tượng Phật, nhà thờ Tổ, tháp mộ,.. ẩn mình bên trong núi rừng Bình Thuận.
Tượng Phật Thích Ca nhập niết bàn – Pho tượng nằm ngoài trời lớn nhất Đông Nam Á
Bên cạnh đó, Chùa Núi Tà Cú hay Linh Sơn Trường Thọ còn nổi tiếng với tượng Phật Thích Ca nhập niết bàn cao 11m và dài đến 49m, được đúc bằng bê tông cốt thép vào năm 1962 nhân đợt trùng tu của chùa.
Bức tượng nằm ở sườn núi cách chùa 100m, đây được xem là pho tượng nằm ngoài trời lớn nhất Đông Nam Á. Tượng được kỹ sư Trường Đình Ý điêu khắc vào năm 1962, hoàn thành sau gần 4 năm.
Tượng Phật Tam Thế Chí
Cách tượng Phật Thích Ca khoảng 50m là hàng tượng Di Đà Tam Tôn đứng trên đài sen với tượng A Di Đà ở giữa, tượng Quan Thế Âm và Đại Thế Chí ở hai bên. Không chỉ có những bức tượng đồ sộ tạo ấn tượng mạnh mẽ với bất cứ ai ghé đến, phong cảnh hữu tình quanh chùa cũng khiến bao người phải bồi hồi. Dù bạn đi Phan Thiết vào mùa nào thì bạn cũng sẽ chiêm ngưỡng được khung cảnh kì vỹ của nơi đây.
Phía dưới chân tượng Phật nằm là những bãi đá, các cây thuốc như ngũ gia bì, chuối đá,… tranh nhau mọc chen chúc trong từng kẽ lá.
Du ngoạn bằng cáp treo
Theo kinh nghiệm du lịch Phan Thiết của nhiều du khách, bạn có thể lên chùa Núi Tà Cú bằng hệ thống cáp treo vô cùng hiện đại với quãng đường di chuyển từ dưới chân núi lên đến sườn núi. Ngồi trên cáp treo, du khách sẽ cảm nhận được sự linh thiêng của núi rừng Bình Thuận. Phóng xa tầm mắt, những ngôi nhà với lối kiến trúc Chăm Pa thoắt ẩn thoắt hiện. Tất cả tạo nên một bức tranh thiên nhiên vô cùng hoang sơ và hùng vĩ.
Chùa Trên
Chùa Trên nằm ở giữa sườn núi, ngay trung tâm và được chia làm 3 gian chính. Bên trái là Nhà Giám Tự, bên phải là nhà thờ Tổ Hữu Đức, ở giữa là chánh điện thờ Phật.
Với hơn một trăm bậc tam cấp rêu phong ngược dốc, trải dài từ cổng tam quan lên chùa Tổ, du khách sẽ cảm nhận được nét tôn nghiêm và linh thiêng tại chùa Trên.
Chùa được xây dựng theo lối kiến trúc Phật Giáo thời Nguyễn với mái chùa điểm xuyết lên núi rừng Bình Thuận. Du khách đến tham quan và chụp ảnh rất thích lối thiết kế xây dựng tại đây.
Chùa Dưới
Chùa Dưới nằm ở triền núi phía Đông của chùa Tổ, được thiết kế với lối kiến trúc pha phong cách hiện đại của những nóc chùa hình tháp, mái ngói âm dương được hài hòa thanh thoát. Ngôi chánh điện với những bức tường xây bằng đá chẻ trong rất bề thế giữa khu đất rộng có nhiều cây ăn trái lưu niên tạo nên một màu xanh sinh thái tự nhiên hài hòa với cảnh sắc núi rừng.
Bên trong khuôn viên chùa có Tháp Tổ và các chư Hậu Tổ, chánh điện có thờ Phật và các vị Tam Thế Chí Bồ Tát, du khách đến đây có thể tham quan và đảnh lễ Phật, Tổ, đắm mình trong cảnh quan an nhiên tự tại của quần thể chùa Núi Tà Cú.
Chiêm ngưỡng kiến trúc nghệ thuật
Đến với chùa Núi Tà Cú, du khách sẽ thấy rõ, đây không chỉ là ngôi chùa nổi tiếng Phan Thiết về sự an yên mà còn là công trình kiến trúc hết sức nghệ thuật trong không gian thiên nhiên thoáng đãng và kỳ vỹ. Trong sự thoáng đãng đó, tâm hồn con người như trầm lắng hơn, những ưu tư phiền muộn trong cuộc đời cũng tạm lắng đọng để nhường chỗ cho những phút thảnh thơi thanh thoát của tâm hồn.
Những nét rêu phong nơi các phiến đá, rừng cây xanh tươi bao quanh lặng lẽ uốn mình theo gió thổi, tạo âm thanh trong veo của thiên nhiên khoáng đạt, khiến cho tâm hồn lữ khách như rộng mở hơn khi ngoạn cảnh cầu an nơi Chùa Núi Tà Cú Phan Thiết.
Chùa Núi Tà Cú Phan Thiết từ lâu đã được người dân và du khách thập phương xem là nơi du lịch tâm linh linh thiêng và hùng vĩ nhất tại Bình Thuận. Đến đây ngoài tham quan và lễ bái Phật, du khách còn có thể thả hồn mình trong thời tiết mát mẻ trong lành của thiên nhiên, nghe tiếng chim hót, tiếng lá cây xào xạc,.. trong lòng cảm thấy an nhiên, tự tại.
