1. Vị trí tháp Phổ Minh
Tháp Phổ Minh nằm ở thôn Tức Mạc, xã Lộc Vượng, huyện Mỹ Lộc, Nam Định. Cách thành phố Nam Định khoảng 5km về hướng Bắc.
Tháp Phổ Minh hay còn gọi là chùa Tháp được xây dựng vào năm 1305, tọa lạc trong khuôn viên Phổ Minh. Đây là một trong những công trình dấu tích còn sót lại của một thời Hào khí Đông A – nhà Trần, đến nay vẫn còn giữ nguyên vẹn.
2. Thời điểm thích hợp để ghé tháp Phổ Minh
Bạn có thể ghé thăm tháp Phổ Minh bất kỳ mùa nào trong năm, mỗi thời điểm sẽ mang đến cho bạn một cảm nhận khác, một trải nghiệm hoàn toàn khác về vẻ đẹp của tháp. Tuy nhiên, vào mùa hè trong cái nắng vàng vọt vàng óng chắc chắn sẽ khiến cho bạn thích thú trước một bức tranh tuyệt vời về tháp.
3. Lịch sử tháp Phổ Minh
Theo sử sách ghi lại, vào năm 1308, Kim Phật Trần Nhân Tông băng hà ở am Ngọa Vân trên ngọn Tử Phong – Yên Tử ( theo Đại Việt Sử Ký toàn thư, kỷ Anh Tông). Sau đó ít lâu, con ngài là vua Anh Tông đã đem 7 trong số 21 hạt xá lợi đặt trong cỗ kiệu bát cống bằng đá rồi xây tháp Phổ Minh lên trên.
Vua Trần Nhân Tông đã ca ngợi vẻ đẹp của tháp Phổ Minh bằng bốn câu thơ:
“Sư về trong viện câu kinh vắng
Quán ở bên sông bóng nguyệt treo
Ba chục cung tiên cây tháp đặt
Trăm ngàn cõi Phật tiếng triều reo”.
4. Kiến trúc tháp Phổ Minh
Là tháp hình vuông
Tháp Phổ Minh được xây dựng vào năm 1305, dưới thời vua Trần Anh Tông, tháp hình vuông, cao 19,5m, có 14 tầng, lên cao thu hẹp dần và kết thúc bằng một chỏm nhọn hình bầu rượu có nhiều cạnh. Hai tầng dưới của tháp xây bằng loại đá xanh mịn vừa đẹp vừa có sức nặng, làm tăng độ bền cho móng nền. Các tầng còn lại xây bằng gạch nung mỏng, nhẹ, rất tiện lợi cho việc xây lắp.
Mỗi đầu viên gạch có dòng chữ “Hưng – Long thập tam niên”(1305) và khắc họa con rồng nổi thời Trần. Kết cấu của tháp ở các tầng đá chủ yếu dựa vào các mộng và keo vữa kết dính. Sau này, một thương nhân giàu có đã bỏ tiền trát vữa lên các mặt tháp.
Tháp được trang trí hoa văn dây uốn lượn, hình rồng gấp khúc vờn mây
Các tầng trên của tháp đều trổ cửa cuốn tò vò ra bốn phía. Bệ thờ bằng đá được đặt trong lòng tầng tháp thứ nhất, cách điệu bằng những cánh hoa sen. Tháp được trang trí giản dị nhưng vẫn rất đẹp với hoa văn dây uốn lượn, hình rồng gấp khúc vờn mây ngoạn mục.
Là một trong số ít công trình còn giữ được tương đối toàn vẹn từ thời Trần
Tháp Phổ Minh là một trong số ít công trình còn giữ được tương đối toàn vẹn từ thời Trần. Bàn tay tài hoa cùng với niềm tự hào chiến thắng trong võ công hiển hách của những người thợ Đại Việt đã kết tinh lại để tạo nên một tháp Phổ Minh kiêu hùng. Giữa vùng đồng ruộng chiêm trũng mà 700 năm đã qua vẫn vững như bàn thạch.
Là ngôi tháp chùa bằng gạch cao nhất Việt Nam
Tháp nằm ngay trước tam quan chùa Phổ Minh. Dưới chân tháp còn có những dấu mốc bằng đá. Xưa kia sân chùa có đặt một chiếc vạc đồng rất lớn được xếp vào An Nam Tứ Đại Khí (gồm tháp Báo Thiên, tượng phật chùa Quỳnh Lâm, Vạc Phổ Minh, chuông Quy Điền).
Ít người biết rằng, hình ảnh được in trên tờ tiền mệnh giá 100 đồng chính là hình ảnh Tháp Phổ Minh. Tháp Phổ Minh cũng được xác lập là ngôi tháp chùa bằng gạch cao nhất Việt Nam do Trung tâm Sách kỉ lục Việt Nam đã xác lập.
Tháp Phổ Minh là công trình kiến trúc lâu đời còn giữ được tương đối toàn vẹn. Theo tính toán của các nhà khoa học, tháp nặng tới 700 tấn. Vậy mà hơn 7 thế kỷ qua vẫn đứng vững vàng giữa một nền đất không vững chắc. Thế cũng đủ thấy sự tài hoa khéo léo của cha ông ngày trước. Có dịp về Nam Định, bạn đừng quên ghé thăm ngôi tháp nhuốm màu thời gian này nhé!
